Hayatında en az bir kez kripto para satın alan veya takas eden herkes “Transaction ID” (veya kısaca TXID) terimiyle karşılaşmıştır. Bu harf ve rakamlardan oluşan dizi nedir, neden bu kadar önemlidir ve nasıl kullanılır? Özellikle kripto para bağlamında detaylıca açıklıyoruz.
Transaction ID nedir?
Transaction ID, her işlem için benzersiz bir tanımlayıcıdır ve kripto para gönderimi ya da başka bir finansal işlem yapıldığında atanır. Mağaza fişi gibidir, ancak blok zincirindedir – taklit edilemez veya değiştirilemez.
Harf ve rakamlardan oluşan uzun bir dizi gibi görünür. Örnek:
e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855
Bu kodlardan her biri benzersizdir ve tek bir belirli işlemi ifade eder. Aynı kişiye aynı miktarı tekrar gönderdiğinizde bile farklı bir TXID oluşur.
Transaction ID ne işe yarar?
- Transferi kontrol etme: fonların alıcıya ulaşıp ulaşmadığını görebilirsiniz.
- Güvenlik denetimi: coinlerin nereden gelip nereye gittiği görülebilir.
- Destek talebi: bir sorun varsa, TXID ilk gereken bilgidir.
- İşlem takibi: blockchain.com, Etherscan veya Tronscan gibi blok zinciri gezginleriyle yapılabilir.
Bitcoin’de Transaction ID
Bitcoin ağında bir işlem onaylandığında ona bir TXID atanır. Bu kimliği bir blok gezginine girerek şu bilgileri görebilirsiniz:
- Transfer miktarı
- Gönderen ve alıcı adresi
- İşlem zamanı
- Onay durumu
Önemli: Kişisel bilgiler görüntülenmez. Sadece cüzdan adresleri görünür.
PayPal ve Google Pay’de Transaction ID
PayPal, Google Pay, Apple Pay gibi geleneksel ödeme sistemlerini kullanıyorsanız – her işlem için de bir kimlik numarası vardır.
- PayPal: 17 karakterdir ve “Etkinlik” bölümünde bulunabilir.
- Google Pay: pay.google.com adresindeki işlem geçmişinde görüntülenebilir.
Blockchain’den farklı olarak, bu kimlikler kamuya açık değildir ve yalnızca sistem içinde geçerlidir.
Purchase ID ile Transaction ID arasındaki fark nedir?
Purchase ID, örneğin bir e-ticaret sitesindeki siparişin kimliğidir. İç sistemle ilgilidir. Transaction ID ise paranın gerçekten gönderildiği işlemi tanımlar.
Örnek: Bonus puanlarla alışveriş yaptıysanız – Purchase ID olur, fakat Transaction ID olmayabilir.
Transaction ID’nizi nasıl bulursunuz?
- Kripto cüzdanınızda: Çoğu cüzdan (Trust Wallet, MetaMask, Exodus vb.) işlem geçmişinde TXID gösterir.
- Borsada: Para çekme/yatırma geçmişinde.
- E-postada: Borsa veya cüzdan tarafından gönderilen onay e-postalarında TXID yer alabilir.
- Blok gezgininde: Gönderen veya alıcı adresini ve yaklaşık zamanı biliyorsanız, işlemi takip edebilirsiniz.
Sonuç
Transaction ID, kripto dünyasında kontrol ve şeffaflığın temel aracıdır. Her işlemi doğrulamanıza, fonları takip etmenize ve dolandırıcılıktan korunmanıza olanak tanır. Her işlemden sonra TXID’nizi saklayın ve gerekli olmadıkça üçüncü taraflarla paylaşmayın. Bu sadece harflerden oluşan bir kod değil – dijital makbuzunuz, korumanız ve şeffaflığınızdır.